وتار

سه‌ندوقی‌ ده‌نگدان، پێویستی‌ به‌ ژینگه‌پارێزیه‌

مافناس: یوسف محه‌مه‌د

ه‌ساره‌ی‌ زه‌وی‌ ده‌كرێت بیشوبهێنین به‌ دایه‌ گه‌وره‌ی‌ ئاده‌میزاده‌كان، كه‌ وه‌كو دایك به‌رده‌وام  میهره‌بانه‌ و له‌ به‌خششی‌ خۆی‌ درێغی ناكات  به‌رانبه‌ر به‌ نه‌وه‌كانی و هه‌رده‌م ئێمه‌ی‌ مرۆڤی‌ له‌ ئامیز گرتووه‌ به‌ خۆشحاڵی و به‌بێ ماندوبون.
به‌ڵام زۆربه‌ی‌ مرۆڤه‌كان هه‌روه‌ك چۆن سپڵه‌ن به‌رانبه‌ر به‌ چاكه‌ی‌ دایكیان، به‌ هه‌مان شێوه‌ زۆربه‌مان بێڕێزی‌ و بێوه‌فایی‌ ده‌نوێنین به‌رانبه‌ر به‌ دایه‌گه‌وره‌مان _ هه‌ساره‌ی‌ زه‌وی‌ _ به‌ وشیاری‌ یان به‌بێ‌ وشیاری‌ هه‌ندێك له‌ كرده‌وه‌كانمان زیانی‌ ڕاسته‌وخۆ و ناڕاسته‌وخۆ ده‌ده‌ین له‌ ژینگه‌ی‌ ده‌وروبه‌رمان، له‌ كاتێكدا خودای‌ باڵا ده‌ست داوا له‌ ئێمه‌ی‌ ئاده‌میزاد ده‌كات كه‌ چاكه‌ بكه‌ین له‌گه‌ڵ‌ ده‌وروبه‌به‌رمان،  وه‌ك چۆن خوای‌ گه‌وره‌ چاكه‌كاره‌ له‌گه‌ڵ‌ مرۆڤه‌كان [وَأَحْسِن كَمَا أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَيْكَ ۖ وَلَا تَبْغِ الْفَسَادَ فِي الْأَرْضِ ۖ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ ] القصص 77
له‌ هه‌مان كاتدا خوای گه‌وره‌ داوامان لێده‌كات ئێمه‌ی‌ مرۆڤ ده‌بێ‌ كوَشش نه‌كه‌ین له‌پێناو بڵاوكردنه‌وه‌ی‌ خراپه‌ و گه‌نده‌ڵی‌،  له‌به‌ر ئه‌وه‌ خودای‌ گه‌وره‌ ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ خۆش ناوێت كه‌ خۆیان سه‌رقاڵكردووه‌ له‌ پێناو ته‌شه‌نه‌كردنی‌  خراپه‌كاری له‌سه‌ر زه‌وی‌.
ژینگه‌ له‌ ڕووی‌ واتاییه‌وه‌ چه‌مكێكی‌ فراوانه‌ و زۆر شت هه‌ڵده‌گرێ‌، به‌ڵام ئه‌وه‌ی‌ زۆر باسی‌ لێوه‌ده‌كرێ  ژینگه‌ی‌ سروشتی‌ و ژینگه‌ی‌ مرۆڤایه‌تییه‌، مه‌به‌ستمه‌ كه‌مێك له‌ بازنه‌ كلاسیكی بابه‌ته‌كه‌ بڕۆمه‌ ده‌ره‌وه‌ و تیشك بخه‌مه‌ سه‌ر به‌شێكی‌ زیندوی‌ ژینگه‌ی‌ مرۆڤه‌كان له‌ ڕووی‌ سیاسییه‌وه‌، چونكه‌ ئه‌و  كاره‌ تێكده‌رانه‌ كه‌ ئه‌نجام ده‌درێت  به‌ شێوه‌یه‌كی‌ به‌رفراوان به‌رانبه‌ر به‌ ژینگه‌،  له‌لایه‌ن  كه‌سانی‌ سیاسییه‌وه‌ زۆر گه‌وره‌تر و مه‌ترسیدارتره‌ به‌ به‌راورد به‌ سوتاندنی‌ باخچه‌یه‌ك یان پیسكردنی‌ ڕوبارێك یان . .. تاد.
بیرمان نه‌چێت  هه‌ڵگیرساندنی‌  جه‌نگی‌ یه‌كه‌م و دووه‌می‌ جیهانی‌ و جه‌نگی‌ عێراق و ئێران و دواتر جه‌نگی‌ داگیركردنی‌ كویت كه‌ چه‌ندین كاره‌سات و كاولكاری گه‌وره‌ی‌ به‌دوای خۆی‌ به‌جێهێشت به‌سه‌ر مرۆڤایه‌تی‌ و ژینگه‌ی سه‌رزه‌وی، زۆربه‌یان له‌ ئه‌نجامی‌ هه‌ڵه‌ و بڕیاڕی‌ سه‌قه‌تی‌ پیاوانی‌ سیاسه‌ته‌وه‌ بوون .
هه‌ر بۆیه‌ پاراستنی‌ سندوقی‌ ده‌نگدان  له‌ پێناو ژینگه‌یه‌كی‌ ته‌ندروست بۆ هه‌موو تاكێكی ئه‌م نیشتیمانه‌ ئه‌وه‌ ده‌خوازێت  به‌ ویژدان و بوێرانه‌وه‌ ڕوو له‌ سه‌ندوقی‌ ده‌نگدان بكه‌ین ، ته‌نها ئه‌و كه‌سانه‌ هه‌ڵبژێرین  كه‌ ژینگه‌پارێزن _ به‌مانا فراوانه‌كه‌ی‌ _ و كارده‌كه‌ن له‌ پێناو  فه‌راهه‌مهێنانی‌ كوردستانێكی‌ پڕ له‌ ئاشتی‌ و خۆشگوزه‌رانی‌ و ئاوه‌دانی‌ بۆ هه‌مووان به‌بێ‌ جیاوازی‌، تا چیدی‌  ژینگه‌ی‌ مرۆڤه‌كان دووباره‌ توشی‌ نه‌هامه‌تی‌ و ده‌رده‌سه‌ری‌ و نانبڕی‌ نه‌بێته‌وه‌ [وَلَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَاحِهَا ۚ ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ] الاعراف 56

یوسف موحەمەد ساڵح

Leave a Reply